استراتژی ها و تکنیک های موفق برای دستیابی به موفقیت در یک دنیای پرتحول

تاب آوری یک واژه است که زمانی که به کسب و کار می رسد، اغلب به کار می رود. این می تواند به معنی توانایی یک سازمان برای تحمل چالش ها، تغییرات و شکست ها باشد و به روزهای بهتر برگردد. تاب آوری می تواند به ما کمک کند تا به فرصت های جدید نگاه کنیم، مشکلات را بپذیریم و از شکست ها درس بگیریم. اما چطور می توانیم به تاب آوری بیشتری دست یابیم؟

تاب آوری، معمولاً به عنوان یک خصوصیت انسانی در نظر گرفته می شود، اما در دنیای کسب و کار، تاب آوری می تواند به معنای توانایی یک سازمان برای حفظ عملکرد و ادامه رشد حتی در برابر چالش های مهم باشد. این توانایی می تواند نتیجه استراتژی هایی باشد که توسط مدیران برای مقابله با چالش ها و تغییرات محیطی ایجاد شده اند.

یکی از مدل های موفق برای توسعه تاب آوری در کسب و کار، مدل 4R است که توسط میشل برونو و همکارانش در حوزه مهندسی زلزله ارائه شده است. این مدل تاب آوری را بر اساس سه خروجی تعریف می کند: کاهش احتمال شکست، کاهش عواقب شکست و کاهش زمان بازیابی. این خروجی ها می توانند برای اکثر کسب و کارها معنادار باشند.

مفاهیم چهارگانه تاب آوری (4R)

با توجه به مفهوم چهارگانه تاب آوری (4R) که قبلاً بیان شد، اکنون به بررسی بیشتری از این ابعاد می پردازیم.

توانایی رویارویی (Robustness)

این اصل بیان می کند که سازمانها باید قادر باشند به طور موثری با چالش ها و بحران ها روبرو شوند. این ممکن است شامل توانایی درک و پیش بینی عوامل محیطی یا داخلی بحران زا باشد، یا حتی اینکه چگونه می توان بر ناکارآمدی ها و ضعف های داخلی غلبه کرد. روبوستیته یکی از پیکربندی های اصلی در توسعه یک سازمان تاب آور است و بنیادی ترین قسمت را در فرآیند ساخت یک سازمان مقاوم تشکیل می دهد.

جایگزینی (Redundancy)

این اصل بیان می کند که سازمان ها باید قادر باشند منابع یا فرآیندهای جایگزین را پیاده سازی کنند در صورتی که منابع اصلی یا فرآیندها قابل استفاده نباشند. این ممکن است شامل استفاده از تکنولوژی های جدید یا بهتر باشد، یا اینکه چگونه می توان برنامه ها و فرآیندها را به طور موثر ایجاد و اجرا کرد.

سازگاری (Resourcefulness)

این اصل بیان می کند که سازمان ها باید قادر باشند به طور خلاقانه و منعطف به چالش ها و بحران ها پاسخ دهند. این ممکن است شامل توانایی ایجاد و پیاده سازی راه حل های نوین و خلاقانه باشد، یا اینکه چگونه می توان به طور فعال و منعطف به تغییرات محیطی یا داخلی پاسخ داد.

سرعت (Rapidity)

این اصل بیان می کند که سازمان ها باید قادر باشند به طور سریع به حالت عادی خود بازگردند بعد از وقوع یک بحران یا چالش. این ممکن است شامل توانایی بازیابی سریع از ضربه ها و چالش ها باشد، یا اینکه چگونه می توان به طور موثر و سریع از منابع و فرصت های موجود استفاده کرد.

در نهایت، توجه به این چهار عامل می تواند به کسب و کارها کمک کند تا بتوانند به طور موثرتر و مؤثرتر به چالش ها و بحران ها پاسخ دهند. با توجه به این موضوع، تاب آوری در کسب و کار باید به عنوان یک استراتژی اساسی در نظر گرفته شود، نه فقط برای اینکه بتوانیم در برابر چالش ها و بحران ها بایستیم، بلکه برای اینکه بتوانیم از این چالش ها و بحران ها به عنوان فرصت هایی برای یادگیری و رشد استفاده کنیم.

برای درک بهتر تاب‌آوری، مهم است که در نظر داشته باشیم این مفهوم فراتر از مقاومت در برابر چالش‌ها و بحران‌ها است. در حقیقت، تاب‌آوری در مورد این است که چگونه می‌توانیم به طور مداوم در شرایط غیرقابل پیش‌بینی عمل کنیم، به خودمان اجازه دهیم تا با زمان تغییر کنیم، و قابلیت سازگاری با دنیای در حال تغییر خود را حفظ کنیم.

در حقیقت، تاب‌آوری اغلب به مفهوم “انعطاف‌پذیری” مرتبط می‌شود – توانایی سازمان در تطبیق با محیط‌های متغیر بیرونی و داخلی، چه به صورت خرد چه به صورت کلان. این مفهوم انعطاف‌پذیری می‌تواند در برابر تغییرات ناگهانی و شدید که بر سازمان تأثیر می‌گذارند، به سازمان کمک کند تا با استفاده از منابع خود به طور موثرتر و کارآمدتر عمل کند.

روش‌هایی برای افزایش تاب‌آوری شامل ایجاد طرح‌های برای مدیریت خطرات، استفاده از تکنولوژی‌های نوین برای کاهش احتمال شکست و ارتباط بیشتر با مشتریان، کارکنان و شرکاء تجاری می‌شود. مثلا، از تکنولوژی‌های مدرن می‌توان برای ارتقاء روندهای سازمانی استفاده کرد، مثل استفاده از AI و تجزیه و تحلیل داده‌ها برای بهبود تصمیم‌گیری و کاهش ریسک.

در این بین، سازمان‌هایی که بهتر می‌توانند از دیگران تاب‌آوری کنند، سازمان‌هایی هستند که به صورت مداوم در حال یادگیری و تجدید نظر هستند، و به جای اینکه در برابر تغییر مقاومت کنند، تغییر را به عنوان فرصتی برای بهبود و رشد پذیرفته‌اند. در نهایت، تاب‌آوری به معنای قدرتمند شدن در برابر بحران‌ها و چالش‌ها نیست، بلکه به معنای قدرت سازگاری با تغییر و استفاده از تغییر برای رشد و پیشرفت است.

ابعاد تاب آوری

این مدل همچنین شامل “ابعاد تاب آوری” است که به ما یک مدل ماتریسی دو بعدی برای کار می دهد. این ابعاد عبارتند از:

فنی

این بُعد به میزان فرهنگ تاب آوری، ساختار و فرآیندهای سازمانی اشاره دارد. توانایی سازمان در تغییر سریع و بازسازی خود در پاسخ به تغییرات محیطی در این بُعد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

سازمانی

این بُعد به میزان فرهنگ تاب آوری، ساختار و فرآیندهای سازمانی اشاره دارد. توانایی سازمان در تغییر سریع و بازسازی خود در پاسخ به تغییرات محیطی در این بُعد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

اجتماعی

تاب آوری اجتماعی به توانایی سازمان در حفظ و ارتقای روابط خود با ذینفعان، جامعه و سایر سازمان‌ها اشاره دارد. این می‌تواند شامل مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی، حمایت از کارکنان و توسعه شبکه‌های پشتیبانی باشد.

اقتصادی

تاب آوری اقتصادی به توانایی سازمان در حفظ سلامت مالی و استقرار استراتژی‌های کارآمد اقتصادی در برابر تغییرات محیطی اشاره دارد. این می‌تواند شامل کنترل هزینه‌ها، تضمین موجودی نقدی و توسعه منابع درآمد باشد.

علاوه بر این، تاب آوری می تواند به معنای توانایی سازمان در بازگشت به حالت عادی پس از یک چالش باشد، چه این چالش یک رکود اقتصادی باشد، یک حادثه طبیعی، یا حتی یک شیفت در رفتار مصرف کننده. برای این که یک کسب و کار بتواند تاب آوری خود را افزایش دهد، باید در نظر بگیرد که چگونه می تواند منابع خود را مدیریت کند، کارکنان خود را آموزش دهد، و استراتژی های خود را با توجه به محیط تغییر دهد.

منابع می توانند شامل زمان، پول، انسان ها، و تکنولوژی باشد. مدیریت منابع به معنای استفاده موثر از این منابع به منظور دستیابی به اهداف سازمان است. این می تواند به معنی تخصیص منابع به فعالیت هایی باشد که بیشترین بازده را دارند، یا اینکه به معنی تعادل بین فعالیت های کوتاه مدت و بلند مدت باشد.

آموزش کارکنان یکی دیگر از عناصر مهم در توسعه تاب آوری است. کارکنان باید مهارت های لازم را برای مقابله با چالش ها و تغییرات محیطی داشته باشند. این می تواند شامل آموزش در مورد تکنیک های مدیریت استرس، روش های حل مشکل، و یا حتی تکنولوژی های جدید باشد.

استراتژی ها باید نیز با توجه به تغییرات محیطی تنظیم شوند. این می تواند به معنای تغییر محصولات یا خدمات، تغییر در بازار هدف، یا حتی تغییر در نحوه انجام کار باشد. این تغییرات می توانند کمک کنند تا سازمان ها بتوانند با تغییرات محیطی سریع به خوبی سر و کار داشته باشند.

در نهایت، تاب آوری یک فرایند طولانی مدت است که نیاز به توجه دائمی و مدیریت منابع دارد. با استفاده از مدل 4R و با توجه به عناصر مختلف تاب آوری، کسب و کارها می توانند توانایی خود را برای مقابله با چالش ها و تغییرات افزایش دهند و در نتیجه، برای موفقیت در دنیای کسب و کار پرتحول آماده شوند.