اول بیاید با چند نکته مهم درباره ایده پردازی شروع کنیم!

ما از روش های ایده پردازی استفاده می کنیم، تا بتونیم ساختارهای فعلی ذهن خودمون رو بشکنیم. به عبارت دیگه برای اینکه بتونیم خطی فکر نکنیم و همچنین تک بعدی فکر نکنیم!

پس روشی که ما انتخاب می کنیم بهتره که :

    ۱. حاوی مقداری تصویر باشه :

به این ترتیب به ذهن خودتون کمک می کنید طبقه بندی راحت تری داشته باشه، در کل فلسفه وجودی جداول و نمودار ها به همین خاطر هست.

    ۲. کمک کنه از بیرون به مسئله نگاه کنید :

شما برای اینکه بتونید یک ایده موفق خلق کنید، نیاز دارید از جوانب مختلفی، در واقع از نگاه افراد مختلف به قضیه نگاه کنید و جزئیات ایده خودتون رو پردازش کنید.

    ۳. دارای مسیر منطقی باشه :

روش ایده پردازی که قادر نباشه شما رو به سمت یک مسیر معین سوق بده و در نهایت شما رو متمرکز کنه روش مناسبی نیست!

گذشته نامه ایده پردازی :

حتما تا به حال با خیلی تکنیک های ایده پردازی از قبیل طوفان فکری، رویا پردازی، اسکمپر و … آشنا شدید. اما تا به حال از خودتون پرسیدید که هر کدوم از این روش ها کی و کجا به درد شما خواهند خورد؟!

جا داره اینجا به یک کلیشه مهم هم اشاره کنیم که بزرگان می فرمایند ایده پردازی شامل چند مرحله است :

1. یکم آنکه ایده را بپردازید و به مقدار لازم تبخ کنید.
2. دوم آنکه ایده را برگزینید. 
3. سوم به گسترش، شاخ و برگ دادن و نمونه سازی از ایده بپردازید
4. و آخر قدم آن است که اجرا سازید.

حالا که چی؟! از کدوم روش ایده پردازی استفاده کنیم؟

با اوصافی که شنیدیم ما به یک روش ایده پردازی «شتر گاو پلنگ»می خوایم! 

پس می پردازیم به ترکیب چند روش ایده پردازی با هم!

ترکیب پیشنهادی سرآشپز ایده پردازی :

1. طوفان فکری Brain Storming به مقدار لازم
2.  ایده ها در اسکمپر SCAMPER بریزید و به مقدار لازم تبخ کنید.
3. ایده خود را از اسکمپر درآورده و در نقشه ذهنی Mind Mapping تفت دهید.
4. ایده خود را با درست کردن بانک کلمه ای Word Bank تزیین کنید.
5. تفکر معکوس Reverse Thinking به این فکر کنید که چگونه می توانید بدمزه ترین ایده را درست کنید؟
6. ارتباط اجباری Forced Relationships سعی کنید قیمه ها را در ماست ها بریزید!
7. نقش بازی Role Playing طعم ایده های خود را بچشید!

ایده پردازی را عمیق تر یاد بگیریم..

هدف اصلی از تکنیک ایده پردازی طوفان فکری

این هست که شما بیرون از جعبه فکر کنید و بتونید تا هر جا که فکرتون پیش میره جلو برید. طی این روش پیشنهاد میشه هر ایده رو روی یک کارت یاد داشت کنید و کنار بگذارید.

برای مثال : برای تیتر یک کارت بنویسید اگر می تونستیم در کسب و کارمون از هوش مصنوعی استفاده کنیم چی؟

و جواب بدید : می شد با چت بات CHATBOT خیلی از نیاز های اولیه مشتری ها رو پاسخ بدیم.

بعد از اینکه مرحله اول طوفان فکری تمام بشه. شما با یک ویرانه بعد از طوفان مواجه خواهید شد!

باید سعی کنید به هر ترتیبی ایده های خودتون رو ارزش گذاری و رتبه بندی کنید. از روش های اولیه مثل نمره دهی، میانگین گیری و دلفی گرفته تا تکنیک های حرفه ای مثل فازی شهودی و .. بسته به نیاز خودتون یکی رو انتخاب کنید.

ایده های نخبه باید پخته شوند!

تکنیک SCAMPER در اصل برای تنظیم و توسعه ایده های موجود به ساخته شده و بر خلاف تصور خیلی از دوستان روش خوبی برای تولید ایده نیست! با هم به مطالعه این تکنیک می پردازیم.

تکنیک ایده پردازی اسکمپر از هفت مرحله تشکیل شده که به ترتیب زیر هستن :

S برای Substitute یا جایگزینی :

در این قسمت سعی می کنیم بخش های مختلف ایده را با همان قسمت از ایده های دیگر جا به جا می کنیم تا ببینیم آیا نتیجه بهتر خواهد بود؟ برای مثال پیتزا معمولا با سس کچاپ سرو می شود. در مرحله اول تکنیک ایده پردازی اسکمپر می توانیم پیتزا را با سس قارچ سرو کنیم و مشاهده کنیم که نتیجه به چه صورت خواهد بود؟

C برای Combine یا ترکیب :

می توانید اتوموبیلی بسازید که هم وانت باشد و هم سواری؟ یا ساعتی بسازید که ماشین حساب باشد؟ عینکی که هندزفری هم هست و…. در این قسمت از تکنیک ایده پردازی اسکمپر به ترکیب کلی دو کاربرد مختلف می پردازیم.

A برای Adapt یا سازگارسازی :

اینجا باید از شر مشخصات Old School ایده خودتون خلاص بشید و با نیاز ها و تکنولوژی روز هماهنگ باشید. برای مثال می تونید به نت فلیکس Netflix دقت کنید که ابتدا با فروش DVD شروع کرد و بعدا به Online Streaming رو آورد.

M برای Modify یا تعدیل سازی :

در این قسمت سعی می کنیم به صورت کلی تر به ایده نگاه کنیم و اگر با منافع کلی سازمان یا کسب و کار تضادی به وجود میاد اون رو حل می کنیم یا در طراحی ایده تجدید نظر می کنیم. فرض کنید شرکت Nike یک طرح بی نظیر برای همکاری با Mcdonalds داشته باشه و سود آوری این طرح عالی باشه. اما این طرح با ارزش های کمپانی نایک هم مسیر هست؟

P برای Put to another use استفاده برای مصارف دیگر :

سعی کنید از محصول ایده خودتون برای مصرف های دیگه هم استفاده کنید تا تمام جنبه های استفاده اون محصول رو کشف کنید و اگر به تنظیماتی برای گسترده کردن کاربرد ایده نیاز دارید اون رو انجام بدید. مثلا یه هندزفری شرکت Apple رو در نظر بگیرید. اگر برای گوش دادن به موسیقی طراحی شده باشه  باید تست بشه که برای ورزش، مکالمه، مانیتورینگ، صحبت هنگام رانندگی، در اتاق جلسه و … مورد استفاده قرار بگیره چه عملکردی خواهد داشت؟ اگر مثال دیگه ای به ذهنتون میرسه توی کامنت ها با ما به اشتراک بذارید!

E برای Eliminate یا حذف :

پر و بال اضافی ایده خود را بچینید! هیچ احتیاجی نیست ایده شما تمام مشکلات را با هم حل کند! سعی کنید به بهینه ترین حالت ممکن محصول یا خدمت خود را طراحی کنید. برای درک بهتر بهینه سازی باید از روش نقش بازی یا داستان سرایی استفاده کنید که در ادامه به اونها می پردازیم.

R برای Reverse یا معکوس :

طراحی خود را از آخر به اول انجام دهید. تا به طرز فکر جدیدی نسبت به محصول خود دست پیدا کنید!

ایده پردازی را بدون تصویر رها نکنید؛ نقشه ذهنی ایده خود را بکشید!

روی یک کاغذ خیلی بزرگ یا یک تخته وایت برد Mind Map فکر خود را با جزئیات به تصویر بکشید. مثل این :

نقشه ذهنی به شما کمک می کنه به جزئیات بیشتری توجه کنید و اونها رو به خاطر بسپارید.  طبق تحقیقات ذهن انسان فقط ۴ تا ۵ موضوع رو میتونه در آن واحد مدیریت کنه!

ایده خود را به گند بکشید (به وسیله تفکر معکوس (Reverse Thinking)) !

تمام روش های خراب کننده طرح خودتون رو پیدا کنید تا بتونید تا جایی که ممکن هست از اون در برابر آفات حفاظت کنید! به این فکر کنید که چطور می تونید در اون زمینه بدترین باشید؟

قیمه ها را در ماست ها بریزید!

سعی کنید در این مرحله از ایده پردازی چند تا از ایده های رده اول خودتون رو با هم ترکیب کنید. به هر فشار و اجباری شده این کار رو لططططفا انجام بدید! خیلی از ایده های موفق از این طریق تولید شدن!

مثلا اختراع Tablet با ترکیب Smartphone و Laptop به وجود اومده!

گام آخر ایده پردازی! به تجربه ایده های خود بپردازید!

خودتون رو در جای مشتری یا مصرف کننده قرار بدید و از دیگران بخواید همین کار رو انجام بدن و از تجربه حاصل بازخورد بگیرید تا به عمیق ترین درک ممکن از ایدتون قبل از تصمیم برای اجرا برسید!

این شد یه روش ایده پردازی کاملا کاربردی؛ نوش جان!